Artist:
Sjoerd Buisman
Title:
Phyllotaxis
Year:
1997
Adress:
Hippocratespad, LUMC
Dit kunstwerk maakt mij vrolijk
Kokers staan bovenop elkaar. Het zijn perfecte kokers, met schuine uiteinden. Door ze op elkaar te stapelen staan ze schots en scheef.
Omdat de kokers steeds slanker worden, lijken ze op boomstammen. Twee boomstammen. Maakt dit al een bos? Nee, dat nog niet. Wel fijn dat ze niet alleen staan.
De kokers slingeren en hun bewegingen lijken op elkaar. Ongeveer op dezelfde hoogte gaan ze naar links, naar links, weer naar rechts. Dit maakt vrolijk. Deze twee lijken een dansje te maken. Door erom heen te lopen, maken te schurende en botsende lijnen mij vrolijk.
Tussen de buizen door zie je een antieke toren, ook een modern gebouw. Het beeld laat ruimte vrij en betrekt de omgeving bij hetgeen je ziet.
Het beeld is abstract. Het zijn geen bomen met takken. Gelukkig maar. Ik houd niet zo van kunstwerken die in één oogopslag duidelijk zijn. Ik realiseer mij dat het fijn is om zelf te ontdekken hoe lijnen lopen, hoe het beeld beweegt, wat het met de omgeving doet.
Het is mij niet gelukt om een kort essay te schrijven over een uitermate eenvoudig kunstwerk. Dit kunstwerk maakt mij vrolijk.
By Theo, www.artatsite.com
www.stroom.nl:
Leent de levende natuur zich als materiaal voor kunst? Omstreeks 1969 bewees beeldhouwer Sjoerd Buisman (1948) dat het mogelijk is kunstwerken te maken van levende planten en bomen. Hij was de eerste Nederlandse kunstenaar die experimenteerde met de natuur als alternatief voor steen en brons. Buisman strooide vogelzaad op een vochtige molton deken, wachtte tot de kiemen wortelden in de stof, hing de deken op, en zie: er ontstond een levend 'schilderij'. Buisman hield de deken vochtig, waardoor de plantjes bleven groeien, naar het licht en tegen de zwaartekracht in, omhoog dus.
Buisman is als kunstenaar onderzoeker en manipulator van de natuur. Hij laat zien dat natuur maakbaar is, maar groeit volgens haar eigen wetmatigheden. Zo zette hij wilgen met de kruinen in de aarde, de wortels doelloos in de lucht. De kruinen vormden wortels en aan de wortels ontsproten takken. De boom had zichzelf omgekeerd. Omstreeks 1980 raakte Buisman geboeid door een bijzondere vorm in de natuur: phyllotaxis. Het is de botanische term voor de groepering van bladeren rond een stam. Bleekselderij is een mooi voorbeeld van spiraalvormige phyllotaxis. Zijn fascinatie voor deze variant had vooral te maken met de symboolwaarde van de spiraal, die volgens Buisman staat voor het continue proces van leven en dood en van groei en ontbinding. Hij gebruikt het motief in zijn beelden van hout, brons, beton en gietijzer.
Voor het sokkelproject maakte hij Phyllotaxis Den Haag. De sculptuur in het stadscentrum is opgebouwd uit een schijnbaar wankele stapel boomstammetjes met elk een schuine bovenzijde. Ze lijken een stengel te vormen, uitvergroot en geabstraheerd. Buisman laat met zijn sokkelbeeld zien dat elke nieuwe scheut weg van het centrum en naar boven wil, naar de top. En dat de natuur zelf - volgens het phyllotaxisprincipe - haar ultieme balans zoekt.
www.staatingroningen.nl:
R.W.D. Oxenaar beschrijft een ontwikkeling die heeft geleid tot de Phyllotaxis: "Nuchter, beschouwelijk, wetenschappelijk, zo leek het eerst, maar het was ook steeds persoonlijk inventief, gestuurd door echte bewondering om wat de natuur kan bieden en allengs werd de 'aandacht sterker voor wat Buisman 'plastische gebeurtenissen in de natuur' noemt. Niet alleen of juist niet meer van wat planten en bomen kunnen en wat je ze kunt laten doen, maar concentratie op de innerlijke groeiwijze, op de ontwikkeling van de bladstanden. Hij ontmoet de gulden snede en volgt het spoor van Fibonacci - zijn Leitmotiv wordt de phyllotaxis, de in de botanie bekende, spiralende bladstand bij planten en bomen."
José Boyens stelt: "De phyllotaxisbeelden zoeken aansluiting bij de aarde; ze rusten daar met nadruk op. Tot hun meerlagige betekenis behoort ook dat ze gaan over rusten, liggen, zoals de Reclining Madrona Spiral ook over rusten gaat. Met zulke elementaire gegevens als liggen, staan, steunen, houdt de beeldhouwkunst van Sjoerd Buisman zich bezig."
In een doorwrocht artikel schrijft Barbara Wörwag: "(...) Toch lijkt de sculpturale betekenisruimte, ver boven de materiële vorm uit, naar oneindig te wijzen. De richting van onderen naar boven, van het zichtbare naar het geestelijke, dient daarbij geenszins beschouwd te worden als alleen maar een rechte lijn, maar tegelijk als een teruggaande beweging, om daarmee de eenheid van begin en einde aan te duiden." Zij vergelijkt een reeks phyllotaxissen met de Oneindige Zuli van Brancusi. "(...) (deze) is ook de plastische belichaming van de 'axis mundi', die hemel en aarde, het spirituele en het materiële met elkaar verbindt in de meditatieve daad. (...) waarbij Buismans voorstelling van de oneindigheid op het dynamische principe van eeuwige vernieuwing in de natuur gericht is."
www.wikipedia.org:
Sjoerd Buisman (Gorinchem, 23 maart 1948) is een Nederlandse beeldhouwer en conceptueel kunstenaar. Buisman volgde een opleiding aan de Academie voor beeldende kunsten in Rotterdam (1965-1967) en bij Ateliers '63 in Haarlem.
Vanaf 1974 tot 1984 was Buisman als docent werkzaam; aan de academie in Rotterdam (1974-1981), aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in 's-Hertogenbosch (1978-1981) en Arnhem (1982-1984).
Kokers staan bovenop elkaar. Het zijn perfecte kokers, met schuine uiteinden. Door ze op elkaar te stapelen staan ze schots en scheef.
Omdat de kokers steeds slanker worden, lijken ze op boomstammen. Twee boomstammen. Maakt dit al een bos? Nee, dat nog niet. Wel fijn dat ze niet alleen staan.
De kokers slingeren en hun bewegingen lijken op elkaar. Ongeveer op dezelfde hoogte gaan ze naar links, naar links, weer naar rechts. Dit maakt vrolijk. Deze twee lijken een dansje te maken. Door erom heen te lopen, maken te schurende en botsende lijnen mij vrolijk.
Tussen de buizen door zie je een antieke toren, ook een modern gebouw. Het beeld laat ruimte vrij en betrekt de omgeving bij hetgeen je ziet.
Het beeld is abstract. Het zijn geen bomen met takken. Gelukkig maar. Ik houd niet zo van kunstwerken die in één oogopslag duidelijk zijn. Ik realiseer mij dat het fijn is om zelf te ontdekken hoe lijnen lopen, hoe het beeld beweegt, wat het met de omgeving doet.
Het is mij niet gelukt om een kort essay te schrijven over een uitermate eenvoudig kunstwerk. Dit kunstwerk maakt mij vrolijk.
By Theo, www.artatsite.com
www.stroom.nl:
Leent de levende natuur zich als materiaal voor kunst? Omstreeks 1969 bewees beeldhouwer Sjoerd Buisman (1948) dat het mogelijk is kunstwerken te maken van levende planten en bomen. Hij was de eerste Nederlandse kunstenaar die experimenteerde met de natuur als alternatief voor steen en brons. Buisman strooide vogelzaad op een vochtige molton deken, wachtte tot de kiemen wortelden in de stof, hing de deken op, en zie: er ontstond een levend 'schilderij'. Buisman hield de deken vochtig, waardoor de plantjes bleven groeien, naar het licht en tegen de zwaartekracht in, omhoog dus.
Buisman is als kunstenaar onderzoeker en manipulator van de natuur. Hij laat zien dat natuur maakbaar is, maar groeit volgens haar eigen wetmatigheden. Zo zette hij wilgen met de kruinen in de aarde, de wortels doelloos in de lucht. De kruinen vormden wortels en aan de wortels ontsproten takken. De boom had zichzelf omgekeerd. Omstreeks 1980 raakte Buisman geboeid door een bijzondere vorm in de natuur: phyllotaxis. Het is de botanische term voor de groepering van bladeren rond een stam. Bleekselderij is een mooi voorbeeld van spiraalvormige phyllotaxis. Zijn fascinatie voor deze variant had vooral te maken met de symboolwaarde van de spiraal, die volgens Buisman staat voor het continue proces van leven en dood en van groei en ontbinding. Hij gebruikt het motief in zijn beelden van hout, brons, beton en gietijzer.
Voor het sokkelproject maakte hij Phyllotaxis Den Haag. De sculptuur in het stadscentrum is opgebouwd uit een schijnbaar wankele stapel boomstammetjes met elk een schuine bovenzijde. Ze lijken een stengel te vormen, uitvergroot en geabstraheerd. Buisman laat met zijn sokkelbeeld zien dat elke nieuwe scheut weg van het centrum en naar boven wil, naar de top. En dat de natuur zelf - volgens het phyllotaxisprincipe - haar ultieme balans zoekt.
www.staatingroningen.nl:
R.W.D. Oxenaar beschrijft een ontwikkeling die heeft geleid tot de Phyllotaxis: "Nuchter, beschouwelijk, wetenschappelijk, zo leek het eerst, maar het was ook steeds persoonlijk inventief, gestuurd door echte bewondering om wat de natuur kan bieden en allengs werd de 'aandacht sterker voor wat Buisman 'plastische gebeurtenissen in de natuur' noemt. Niet alleen of juist niet meer van wat planten en bomen kunnen en wat je ze kunt laten doen, maar concentratie op de innerlijke groeiwijze, op de ontwikkeling van de bladstanden. Hij ontmoet de gulden snede en volgt het spoor van Fibonacci - zijn Leitmotiv wordt de phyllotaxis, de in de botanie bekende, spiralende bladstand bij planten en bomen."
José Boyens stelt: "De phyllotaxisbeelden zoeken aansluiting bij de aarde; ze rusten daar met nadruk op. Tot hun meerlagige betekenis behoort ook dat ze gaan over rusten, liggen, zoals de Reclining Madrona Spiral ook over rusten gaat. Met zulke elementaire gegevens als liggen, staan, steunen, houdt de beeldhouwkunst van Sjoerd Buisman zich bezig."
In een doorwrocht artikel schrijft Barbara Wörwag: "(...) Toch lijkt de sculpturale betekenisruimte, ver boven de materiële vorm uit, naar oneindig te wijzen. De richting van onderen naar boven, van het zichtbare naar het geestelijke, dient daarbij geenszins beschouwd te worden als alleen maar een rechte lijn, maar tegelijk als een teruggaande beweging, om daarmee de eenheid van begin en einde aan te duiden." Zij vergelijkt een reeks phyllotaxissen met de Oneindige Zuli van Brancusi. "(...) (deze) is ook de plastische belichaming van de 'axis mundi', die hemel en aarde, het spirituele en het materiële met elkaar verbindt in de meditatieve daad. (...) waarbij Buismans voorstelling van de oneindigheid op het dynamische principe van eeuwige vernieuwing in de natuur gericht is."
www.wikipedia.org:
Sjoerd Buisman (Gorinchem, 23 maart 1948) is een Nederlandse beeldhouwer en conceptueel kunstenaar. Buisman volgde een opleiding aan de Academie voor beeldende kunsten in Rotterdam (1965-1967) en bij Ateliers '63 in Haarlem.
Vanaf 1974 tot 1984 was Buisman als docent werkzaam; aan de academie in Rotterdam (1974-1981), aan de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in 's-Hertogenbosch (1978-1981) en Arnhem (1982-1984).