Art@Site www.artatsite.com Oswald Wenckebach Monsieur Jacques
Artist:

Oswald Wenckebach

Title:

Monsieur Jacques

Year:
1956
Adress:
Coolsingel
Website:
www.bkor.nl:
De sculptuur is niet een portret van een werkelijk bestaand persoon, maar de verbeelding van een zelfvoldane burgerman: de borst vooruit, de neus omhoog, de hoed in de handen op de rug.
Oscar Wenckebach maakte een reeks van kleine sculpturen, waarin Monsieur Jacques een rol speelt. Zo is er onder andere de 'Jacques met zorgen' en de 'Jacques met vakantie'. De serie van kleine bronzen beelden in verschillende houdingen is in bezit van Museum Boijmans van Beuningen.
Monsieur Jacques kwam aan zijn naam, doordat het beeldje 'Jacques op vakantie' de maker deed denken aan de dichter Jacques Bloem. Monsieur Jacques is de stereotype van de Nederlandse kleine man. In elk beeldje wordt een bepaalde karaktertrek uitgelicht en uitvergroot weergegeven. De Monsieur Jacques aan de Coolsingel is een typisch zelfvoldane burgerman, die ieders sympathie weet op te roepen.
Het beeld is op eenvoudige wijze vormgegeven, details zijn grotendeels weggelaten. Monsieur Jacques draagt een overjas, al maakt men dat voornamelijk op uit het silhouet van de figuur. Zijn armen lijken aan zijn lichaam vastgegroeid. Het model van de jas is slechts summier gedefinieerd door de aanwezigheid van enkele verdiepte lijnen en verhoogde vlakken, die positie van revers en jaszakken aangeven. Ook de broek en schoenen van het mannetje zijn op een soortgelijke wijze vereenvoudigd: waar de broek in de voet overgaat, is in het midden gelaten.
Monsieur Jacques werd in 1956 vervaardigd en kwam in 1959 in Rotterdam terecht, nadat dit beeld te zien was geweest als onderdeel van de Nederlandse inzending op de wereldtentoonstelling van 1958 te Brussel.
Ludwig Oswald Wenckebach (Heerlen, 1895 - Noordwijkerhout, 1955) ging rond 1910 in de leer bij zijn oom, de schilder Willem Wenckebach en volgde kunstopleidingen in Haarlem en Wenen.
In 1919 kwam hij terug naar Nederland en ging in Schagen wonen. Daar maakte hij kennis met de beeldhouwer John Rädecker, die hem aanzette om te gaan beeldhouwen. Aanvankelijk werkte hij in de klassieke Griekse traditie. Vanaf de jaren vijftig ontwikkelde hij een meer eigen, figuratieve stijl: een subtiele wijze van stileren, maar zijn figuren behielden een bepaalde strengheid. Langzaamaan kregen zijn vrije figuurplastieken een eigen karakter met een strakke, gestileerde vormgeving en een milde, meer alledaagse - soms ironische -uitstraling.
Rond 1955 werd Wenckebach benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

www.buitenbeeldinbeeld.nl:
In het Vrije Volk van 27 maart 1988 vertelde de weduwe van Wenckebach over het ontstaan van Monsieur Jacques: 'Het beeld was in eerste instantie een grapje. We waren op vakantie in Frankrijk. Mijn man was daar wat 'aan het kleien' zoals hij het zelf altijd noemde. Hij maakte een luierend mannetje, genietend van de zon, een mannetje op vakantie. Toen het beeldje klaar was stelde hij vast: 'Hé, het lijkt wel wat op Jacques Bloem, de dichter.' Zo kwam het beeldje aan zijn naam: Meneer Jacques. Later maakte hij nog meer afbeeldingen van hetzelfde mannetje: als redenaar, een bezorgde Meneer Jacques en - nog altijd in het klein - de argwanende, alles wetende Jacques, het beeld zoals dat in Rotterdam op de Coolsingel staat.'
De krant schrijft verder: In Otterlo, in het Kröller Müller Museum, stond de grote uitvoering van Meneer Jacques het éérst. Een jaar later, in 1958, werd het beeld na bemiddeling door de architect dr P.J. Oud geëxposeerd tijdens de Wereldtentoonstelling in Brussel (Expo '58). Kort daarop zei het gemeentebestuur van Rotterdam: wij willen het beeld ook in onze stad. Een tweede afgietsel werd op 19 mei 1959 onthuld.
De krant vervolgt: Het is mogelijk dat 'monsieur' tijdens de wereldtentoonstelling in Brussel ontstond, maar ik denk dat de bewoners van Rotterdam het mannetje zo deftig vonden, dat zij er Monsieur van hebben gemaakt.